یکی از مباحث مهم در نکاح اعم از دائم و موقت مهریه است. مهریه مال یا تعهدی است که مرد در قبال ازدواج یا نزدیکی به زن میدهد. معمولا در بین ایرانیان مهریه بحث بسیار رایجی است و جزو آداب و رسوم خانوادهها محسوب میگردد. بعضی از زوجین ممکن است در ابتدای ازدواج به دلیل هیجانات بین خودشان مهریه را سنگین تعیین نمایند و در آینده زمانی که به مشکل خوردند دچار دردسر شوند؛ زوج برای پرداخت و زوجه برای دریافت مهریه. مهریه از زمان جاری شدن عقد نکاح قابل دریافت میباشد. بر خلاف تصور عام که فکر میکنند فقط هنگام طلاق میشود آن را خواستار شد. در حالی که مهریه از زمان جاری شدن عقد نکاح قابل مطالبه است. مهریه تقسیم میشود به مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه، که در ادامه به بررسی مهریه عندالمطالبه میپردازیم.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید.
برای کسب اطلاعات بیشتر بر روی لینک زیر کلیک کنید :
نحوه اجرا گذاشتن مهریه عندالمطالبه
اجرا گذاشتن مهریه عند المطالبه
مهریه: مالی است که مرد در قبال ازدواج به زن منتقل میکند یا یک تعهد مالی است که مرد در قبال زن متقبل میشود.
مهریه اصولا جنبه توافقی دارد و طرفین در زمان انعقاد عقد نکاح میزان آن را بین خود تعیین میکنند.
اما مواردی هم وجود دارد که مهریه خارج از توفق طرفین مطرح میشود مثلا اگر عقد دائم بدون مهریه منعقد و نزدیکی واقع شود، مرد موظف به پرداخت مهر المثل خواهد بود.
مهر المثل، مهر المسمی، مهر المتعه از انواع مهریه هستند.
در سالهای اخیر دو نوع دیگر از جمله مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه نیز اضافه شده است.
این نوع مهریه نوعی است که در آن زوجه هر زمان که بخواهد و اراده کند زوج باید مهریه را به او بپردازد در غیر این صورت زوجه میتواند از حق حبس خود استفاده کند و تمکین نکند.
زوجه میتواند تا زمان پرداخت مهریه از سوی زوج از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر اینکه مهریه وی حال باشد مثلا عندالمطالبه باشد.
این امتناع باعث اسقاط حق نفقه نخواهد شد و این امکان امتناع از ایفای وظایف زناشویی را حق حبس مینامند.
اگر زن قبل از دریافت مهریه به اختیار خود به انجام وظایفی که در مقابل شوهر دارد اقدام کرد دیگر نمیتواند از حق حبس استفاده نمایند. با این وجود حقی که برای مطالبه مهریه دارد پابرجاست.
پس اگر زن قبل دریافت مهریه با شوهر نزدیکی نمود حق حبس وی زایل میگردد و دیگر نمیتواند برای دریافت کامل مهریه از ایفای وظایف همسری سر باز زند.
یعنی مهریهای که در صورت دارایی و استطاعت مالی مرد پرداخت میشود و فوری و حال نیست.
در مواردی که درخواست طلاق از سوی مرد است مرد باید به طور کامل مهریه را به زن پرداخت کند اما زمانی که مرد توان پرداخت مهریه به طور تمام و کمال را ندارد میتواند به دادگاه درخواست اعسار بدهد و دادگاه پس از انجام بررسیهای لازمه و قبول درخواست اعسار مرد، مهریه را قسط بندی مینمایند و مرد آن را به صورت ماهانه پرداخت میکند.
تا زمانی که تکلیف دادخواست اعسار مرد مشخص نشود، زن نمیتواند حکم جلب او را بگیرد.
در صورتی که مهریه عندالمطالبه باشد هم مرد میتواند دادخواست اعسار و تقسیط بدهد، دادگاه پس از بررسی تصمیم به قبول یا رد آن میگیرد و در صورتی که مرد مال و اموالی نداشته باشد دادخواست اعسار پذیرفته میشود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مهریه عندالمطالبه، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون مهریه عندالمطالبه پاسخ دهند.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید یا می توانید مقالات مجله حقوقی وکیل دات کام را مطالعه نمایید.
منبع : مهریه عندالمطالبه
نامزدی در نتیجه خواستگاری مرد و موافقت زن محقق میشود و نوعی توافق و قرارداد بین آنها محسوب میشود. موضوع نامزدی توافق بر ازدواج است. پس در نامزدی زن و مرد توافق میکنند که با یکدیگر ازدواج کنند. بنابراین نامزدی نکاح محسوب نمیشود و فاقد آثار نکاح میباشد و هیچ گونه الزامی برای ازدواج هم محسوب نمیشود. ما در ادامه به بررسی جایگاه نامزدی در حقوق مدنی ایران و همچنین به بررسی مواد قانونی مربوط به آن مطابق قانون مدنی میپردازیم.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید.
برای کسب اطلاعات بیشتر بر روی لینک زیر کلیک کنید :
خسارت ناشی از بهم خوردن نامزدی
همانطور که در بالا توضیح دادیم نامزدی ازدواج تلقی نمیشود. نامزدی به دو صورت میتواند صورت گیرد: در مورد اول طرفین عقد نکاح در مورد تمام شرایط آن از جمله مهریه و شروط ضمن عقد نکاح و سایر موارد به توافق و تفاهم رسیدهاند و زمان اجرای عقد نکاح را به زمان معینی موکول کردهاند که بتوانند مقدمات انجام آن را فراهم کنند، مورد دوم زمانی است که طرفین به ازدواج با همدیگر توافق کردهاند ولی هنوز در مورد جزئیات مهریه و شروط ضمن عقد به تفاهم نرسیدهاند.
قانونگذار از نامزدی به عنوان وعده ازدواج نام برده که فاقد الزام حقوقی است.
قانونگذار در ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی آورده است که وعده ازدواج یا همان نامزدی ایجاد زوجیت نمینماید هر چند تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر گشته پرداخت شده باشد. بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده باشد میتواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمیتواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کرده و یا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه خسارت نماید.
نکته: آیا میتوان از زنی که توسط دیگری نامزد شده خواستگاری و با او ازدواج کرد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت بله، هر چند چنین عملی از دیدگاه اخلاقی و عرفی ناپسند است ولی از نظر قانونی خواستگاری از چنین زنی منع حقوقی ندارد و بالطبع ازدواج با چنین زنی هم بدون اشکال است.
تا اینجا فهمیدیم که نامزدی بین زن و مرد رابطه زوجیت ایجاد نمیکند بلکه حتی آنها را به انجام ازدواج هم متعهد نمیکند. حال سوال اینجاست که اگر به دلایلی نامزدی از بین رفت و طرف دیگر هم از این اتفاق ضرر ببیند آیا خسارت وارده قابل مطالبه است؟
قاعده کلی این است که زمانی که امری از جهت قانونی مجاز باشد و در اثر انجام این امر قانونی به دیگران خسارت وارد شود اصولاً انجام دهنده مسئول خسارت وارده نیست. حال قانونگذار در مورد نامزدی همین نظر را دارد یعنی وقتی آن را مجاز اعلام کرده است زن یا مرد نمیتواند از طرفی که نامزدی را برهم زده تقاضای مطالبه خسارت کند. ماده ۳۵ ۱۰ قانون مدنی را که راجع به نامزدی بود در بالا توضیح دادیم. پس در قانون هم این مورد تصریح شده است.
نکته مهمی که در این ماده آمده به کاربردن صرف امتناع است. یعنی اینکه اگر خسارت تنها به دلیل خودداری از ازدواج باشد قابل مطالبه نیست ولی اگر خسارت دلایل دیگری هم داشته باشد آن خسارات در جای خود قابل مطالبه است و شخصی که ضرر دیده است میتواند خسارت آن را مطالبه کند.
طبق ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی هر یک از نامزدها میتواند در صورت منتفی شدن وصلت هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او به دلیل ایجاد وصلت هبه نموده مطالبه کند. اگر این هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتا نگاه داشته میشود مگر اینکه آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.
چنانچه یکی از نامزدها سبب آسیب روحی و روانی به دیگری شود طبق قانون این خسارت قابل مطالبه به نظر میرسد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص نامزدی، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون نامزدی پاسخ دهند.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید یا می توانید مقالات مجله حقوقی وکیل دات کام را مطالعه نمایید.
توبه مفهومی است که از شرع برداشت شده است و در لغت به معنای ابراز پشیمانی میباشد. حال ما در این مقاله به دنبال این هستیم که نقش توبه را در سقوط و تخفیف مجازات بررسی کنیم و پیش از اینکه وارد جزئیات این بحث بشویم باید بیان کنیم که زمان اظهار توبه و نوع جرائمی که شخص مرتکب میشود و مواردی از این قبیل از اهمیت بسیاری برخوردار است. در ادامه به بررسی توبه در قانون خواهیم پرداخت.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید.
برا کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید
تحفیف و معافیت از مجازات با توبه
جرائم ارتکابی از سوی مجرم در دو گروه حدی و تعزیری قرار دارد و در صورتی که توبه توسط مجرم محقق شود هر گروه سرنوشت متفاوتی خواهند داشت.
مجازات جرائم حدی در شرع تعیین شده است و مجازات جرائم تعزیری در قانون.
بنابراین شخص مجرم که مرتکب هر یک از جرائم حدی و یا تعزیری شده است میتواند در شرایطی توبه کند و مجازاتش را مشمول تخفیف یا اسقاط نماید.
مطابق قانون مجازات اسلامی اگر شخص متهم قبل از این که دستگیر شود و قبل از اینکه جرمش اثبات گردد توبه کند در این صورت مجازات از بین خواهد رفت.
لازم است به این نکته نیز اشاره کنیم اگر جرایم حدی با اقرار ثابت شده باشند در صورتی که شخص مجرم بعد از اثبات جرم توبه کند و قاضی نیز توبه او را احراز نماید در این صورت مجازات حد ساقط میگردد.
اما در خصوص جرائم تعزیری در صورتی که مجازات درجه پنج تا درجه یک باشد و مجرم از جرمی که انجام داده است توبه کند قاضی میتواند در مجازات او تخفیف قائل شود.
اما در مجازاتهای درجه ۶ تا درجه ۸ به سبب اینکه مجازاتهای سبکتری هستند در حالتی که شخص مجرم توبه کند موجب میشود تا مجازاتش از بین برود.
به طور خلاصه اگر جرم ارتکابی جزء جرائم تعزیری باشد باید به درجه جرائم توجه کنیم. اگر جرم درجه شش، هفت و هشت باشد و شخصی که مرتکب جرم شده است توبه کند و صحت توبه او و سایر شرایط برای قاضی احراز شود در این صورت توبه سبب سقوط مجازت است و اگر جرم ارتکابی در درجههایی غیر از موارد ذکر شده قرار داشته باشد توبه سبب تخفیف مجازات می شود نه سقوط آن.
همان طور که در مقدمه اشاره شد تعدادی از جرائم هستند که مشمول توبه نمیشوند به عنوان مثال جرائمی که مستوجب قصاص و دیه هستند. اگر بخواهیم علتی برای این امر در نظر بگیریم باید بیان کنیم که این جرائم، جرائمی هستند که مربوط به حقالناس میباشند و به همین دلیل مجازاتشان از طریق اظهار توبه ساقط نمیشود.
حد قذف هم شرایط مشابهی دارد و از آن دسته از جرائم محسوب میشود که حتی اگر شخص مرتکب توبه کند مجازاتش ساقط نمیشود.
حد محاربه زمانی مشمول توبه میشود که شخص قبل از دستگیر شدن توبه کند. تنها در این صورت است که توبه سبب سقوط مجازات میشود.
در بحث حدود زمانی توبه اثر دارد که قبل از اثبات جرم و قبل از قطعی شدن حکم توبه اظهار شود یعنی تنها در این صورت است که مجازات ساقط میشود.
ممکن است این سوال مطرح شود که در بحث حدود اگر بعد از اثبات جرم و بعد از صدور حکم قطعی توبه اظهار شود چه اتفاقی میافتد؟ آیا این توبه دارای اثر است یا خیر؟
اگر جرم جزو حدود باشد و بعد از اثبات جرم شخص مرتکب اظهار توبه کند تنها در صورتی توبه دارای اثر میشود که جرمی که از آن صحبت میکنیم از طریق اقرار خود متهم اثبات شده باشد. در این صورت دیگر احراز صحت توبه و سایر شرایط توسط قاضی انجام نمیشود بلکه دادگاه درخواستی را مطرح میکند و رئیس قوه قضائیه این درخواست را به عالیترین مقام رسمی کشور یعنی رهبری پیشنهاد میکند و کسی که این عفو را اعمال میکند شخص رهبری است.
نکته قابل ذکر این است که توبه شامل جرائم تعزیری منصوص شرعی نمیشود.
در خصوص جرایم تعزیری با دو استثنا روبهرو هستیم. استثناء اول مربوط میشود به تعزیرات منصوص شرعی که در این مورد توبه شخص مجرم اثری نخواهد داشت و منظور ما از تعزیرات منصوص شرعی جرایمی است که بدون اینکه در گروه جرائم حدی قرار بگیرند نصوص شرعی آنها را قابل تعزیر دانستهاند. همچنین اگر جرم تعزیری مشمول قاعده تکرار شود توبه موثر نخواهد بود.
این امکان وجود دارد که شخصی که مرتکب یک جرم میشود در دادسرا و یا نزد مامور نیروی انتظامی و بازپرس اظهار ندامت و پشیمانی یا توبه کند باید توجه کنیم که توبه تنها زمانی میتواند دارای اثر باشد که نزد قاضی و در دادگاه اظهار شود در غیر این صورت اثری ندارد.
زمانی که توبه نزد قاضی و در دادگاه اظهار میشود قاضی وظیفه دارد که صحت آن را احراز کند و مطمئن شود که این توبه بیان کننده ندامت و پشیمانی شخص است تنها در این صورت است که توبه موجب سقوط مجازات میشود.
شخص دادستان میتواند به تصمیم قاضی در خصوص پذیرش توبه از شخصی که مرتکب جرم شده است اعتراض کند به عبارت دیگر ممکن است قاضی صحت توبه شخص مرتکب را احراز کند و پذیرش توبه او موجب سقوط مجازات شود اما دادستان به تصمیم قاضی اعتراض داشته باشد در این صورت او میتواند اعتراض خود را در مرجع تجدیدنظر بیان کند.
فلسفه چنین اختیاری برای دادستان محدود کردن اختیارات قاضی در این خصوص است. به عبارت دیگر اگر این اختیار مطلق برای قاضی در نظر گرفته میشد و هیچ کسی هم حق اعتراض به تصمیم قاضی را نداشت ممکن بود مشکلاتی ایجاد شود.
همچنین گاهی اوقات این امکان وجود دارد که شخصی به دروغ اظهار توبه و ندامت از جرم ارتکابی کرده باشد. اگر ظاهری بودن توبه احراز شود و جرمی که واقع شده تعزیری باشد در این صورت حداکثر مجازات برای مرتکب در نظر گرفته میشود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص توبه، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون توبه پاسخ دهند.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید یا می توانید مقالات مجله حقوقی وکیل دات کام را مطالعه نمایید.
منبع : قانون توبه
در بررسی ابتدایی این عنوان پیش از هر نکتهای معنای لغوی آن را بررسی میکنیم. عفو در معنای لغوی به معنی ساقط کردن عذاب است. در معنای حقوقی وقتی شخصی مرتکب جرم میشود متناسب با جرم ارتکابی برای او مجازات تعیین میشود، حال گاهی این مجرم مشمول عفو مجازات میشود که در ادامه به بررسی انواع آن و شرایط تحقق آن میپردازیم.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید.
منبع : درخواست عفو
عفو در یک تقسیمبندی تقسیم میشود به عفو عمومی و عفو خصوصی.
در متن قانون به صراحت اشاره شده است که مبنای اعطای عفو عمومی قانون است و از این طریق میتوان این نکته را برداشت کرد که قوه مقننه یعنی قوهای از میان قوای سه گانه که وظیفه قانون گذاری دارد در خصوص اعطای عفو عمومی صلاحیت دارد.
این عفو در خصوص اشخاصی اعمال میشود که جزء متهمین یا محکومین باشند.
این عفو در شرایطی است که وضعیت جامعه وضعیت ملتهبی است و برای آرام کردن شرایط اشخاصی را مشمول این عفو میکنند مانند وقوع انقلاب در یک کشور.
این عفو به گروه خاصی از مجرمین اعطا نمیگردد و معمولا قشر وسیعی را در بر میگیرد.
عفو عمومی شامل مرتکبینی مثل مباشرت و معاون نیز میشود. همچنین این نوع از عفو علاوه بر اینکه شامل مجازاتهای اصلی میشود، مجازاتهای تبعی و تکمیلی را نیز در بر میگیرد. لازم به ذکر است که مجازاتهای تبعی در حکم ذکر نمیشوند.
وقتی عفو عمومی شامل حال کسی باشد تمام مجازاتهای اصلی، تبعی و تکمیلی از سجل کیفری او پاک میشوند.
اگر عفو عمومی زمانی شامل حال شخص شود که هنوز تعقیب صورت نگرفته باشد دیگر امکان تعقیب وجود ندارد و اگر بعد از صدور حکم قطعی باشد محکومیت او زایل میشود و باقیمانده مجازاتش اجرا نمیشود.
اگر شخصی یک بار مشمول عفو عمومی شود و دوباره مرتکب جرمی شود در جرم بعدی این شخص دیگر شامل قاعده تکرار نمیشود. در این خصوص باید بیان کرد که در عفو خصوصی شخص در شرایط مذکور شامل این قاعده میشود.
در عفو خصوصی باید اشاره کرد که پیشنهاد آن را رئیس قوه قضائیه به مقام رهبری میدهد و پس از اینکه مقام رهبری این پیشنهاد را تایید کردند اعمال میشود.
این نوع از عفو شامل اشخاصی که متهم هستند نمیشود بلکه این عفو اختصاص به افرادی دارد که محکوم شدهاند.
این نوع از عفو تنها نسبت به شخص معین است و اگر جرم یک شخص معاونت در جرم باشد مشمول این نوع از عفو نمیشود.
بر اساس متن صریح قانون در اصل 110 مقامی که حق اعطای عفو خصوصی را دارد مقام رهبری است.
این عفو مجازاتهای تبعی و تکمیلی را زایل نمیکند بلکه تنها اختصاص به مجازاتهای اصلی دارد و اجرای آن را متوقف میسازد.
جرائمی که در خصوص قصاص و دیات است متضمن نفع و حق افرادی است که این حق زمانی محقق میشود که مجازات مربوطه اعمال شود. حال ممکن است به جهات و دلایلی بخشش ذی حق دعوا شامل حال مجرم شود ولی به هیچ عنوان مجازات این شخص مشمول عفو نمیشود.
یکی از شرایطی که باید برای شامل شدن عفو خصوصی وجود داشته باشد این است که شخص محکوم شاکی خصوصی نداشته باشد و یا اگر هم دارد رضایت او را گرفته باشد، همچنین او باید مدتی از دوران محکومیتش را سپری کرده باشد.
1ـ ولادت حضرت رسول اکرم «ص» ۱۲ تا ۱۷ ربیعالاول.
2ـ مبعث حضرت رسول اکرم «ص» ۲۷ رجب.
3ـ ولادت حضرت امیرالمؤمنین «ع» ۱۳رجب.
4ـ ولادت حضرت فاطمه زهرا «س» ویژه عفو محکومین نسوان ۲۰ جمادی الثانی.
5ـ ولادت حضرت امام حسین «ع» ۳ شعبان.
6ـ ولادت حضرت قائم «عج» ۱۵ شعبان.
7ـ عید سعید فطر، اول شوال.
8- عید سعید قربان، ۱۰ ذیحجه.
9ـ عیدسعید غدیر، ۱۸ ذیحجه.
10ـ سالروز پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، ۲۲ بهمن.
11ـ عید نوروز، اول فروردین.
12ـ سالروز جمهوری اسلامی، ۱۲ فروردین.
13ـ سالروز حماسه فتح خرمشهر ویژه عفو محکومین نیروهای مسلح، ۳ خرداد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص عفو، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون عفو پاسخ دهند.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید یا می توانید مقالات مجله حقوقی وکیل دات کام را مطالعه نمایید.
منبع : درخواست عفو
مرور زمان در یک تعریف کلی به معنای سپری شدن مدت زمان مشخصی است که بعد از گذشت آن مدت، شخصی که مرتکب جرم شده است دیگر قابلیت تعقیب شدن ندارد. مرور زمان سه نوع دارد که در جای مقتضی به آن خواهیم پرداخت. از نتایج آن میتوان خاطر نشان کرد که شاکی بعد از پایان این مدت دیگر نمیتواند از حق شکایت کیفری خودش استفاده کند. در ادامه به بررسی انواع موارد مرور زمان میپردازیم.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید.
منبع: مرور زمان کیفری
مبدا مرور زمان شکایت از زمانی است که بزه دیده از وقوع جرم مطلع میشود. از این زمان تا یک سال بزه دیده حق شکایت کیفری دارد و بعد از اتمام این مدت دیگر این حق برای بزه دیده در نظر گرفته نمیشود. حال اگر بزه دیده فوت کند این حق به ورثه او به ارث میرسد و مدت آن هم شش ماه است. در موردی ممکن است شخص بزه دیده یعنی شخصی که به دلیل وقوع جرم متحمل ضرر و زیان شده است تحت تسلط شخصی باشد که جرم را مرتکب شده است در این حالت زمانی که سلطه رفع شود مرور زمان جاری میشود و مرور زمان شکایت در جرائم قابل گذشت اثر دارد.
مرور زمان تعقیب یعنی جرمی اتفاق افتد و مواعد مرور زمان مندرج در قانون را طی کند در حالیکه طی زمان مزبور تحت هیچ گونه پیگرد و رسیدگی قضایی واقع نشده باشد. مبدا مرور زمان تعقیب زمانی است که جرم محقق میشود. تفاوتی نمیکند که جرم کشف شده باشد یا خیر و همچنین تفاوتی نمیکند که بزه دیده از وقوع جرم مطلع باشد یا خیر. تنها چیزی که اهمیت دارد این است که جرم واقع شده باشد. از این زمان مرور زمان آغاز میشود و طول این مدت به درجه جرائم بستگی دارد. مدت مرور زمان تعقیب در جرایم درجه یک تا سه پانزده سال، درجه چهار و پنج و شش به ترتیب ده و هفت و پنج سال و درجه هفت و هشت سه سال است. بعد از پایان این مدتهایی که بیان شد متهم دیگر قابلیت تعقیب شدن ندارد.
اگر جرم مرکب باشد مرور زمان وقتی آغاز میشود که آخرین رکن تشکیل دهنده جرم محقق شود و اگر جرم مستمر باشد مبدا مرور زمان تاریخ خاتمه استمرار عمل است.
یک پرونده باید در طول مدت معینی به صدور حکم منتهی شود. اگر این اتفاق نیفتد بعد از پایان مدت قید شده در قانون، امکان صدور حکم در خصوص آن پرونده وجود ندارد. مبدا مرور زمان صدور حکم زمانی است که آخرین اقدام تعقیبی و تحقیقی انجام میشود و طول این زمان مشابه مرور زمان تعقیب میباشد. این طول برای جرایم درجه یک تا سه پانزده سال، درجه چهار و پنج و شش به ترتیب ده و هفت و پنج سال و درجه هفت و هشت سه سال میباشد.
حکمی که صادر میشود باید اجرا گردد. چنانچه حکم کیفری که از آن به عنوان مجازات یاد میشود در مدتی که قانون تعیین کرده اجرا نگردد دیگر قابلیت اجرایی ندارد. از زمانی که در خصوص پروندهای حکم صادر میشود و این حکم قطعیت پیدا میکند مرور زمان مجازات آغاز میشود. منظور از قطعیت یافتن حکم این است: مدتی که برای تجدیدنظر خواهی در نظر گرفته شده است به پایان برسد. بعد از پایان مدتی که در قانون برای آن در نظر گرفته شده است دیگر آن حکم قطعی لازمالاجرا قابلیت اجرایی شدن را از دست میدهد. طول مدت بیان شده با درجه جرائم ارتباط دارد. جرایم درجه یک تا سه بیست سال، درجه چهار و پنج و شش به ترتیب پانزده و ده و هفت سال و درجه هفت و هشت پنج سال مدت مرور زمان دارد.
گاهی اوقات این امکان وجود دارد که اجرای مجازات آغاز شود ولی مانعی وجود داشته باشد که این اجرا متوقف شود. به عنوان مثال جنون ایجاد شود. در این صورت مرور زمان جدیدی از زمان توقف اجرا آغاز میشود که اگر این مدت به پایان برسد و مانع رفع نشود مجازات دیگر قابلیت اجرایی شدن ندارد. همچنین اگر مشخص شود که شخص مرتکب از روی عمد مانعی را ایجاد کرده باشد تا مجازات اجرا نشود مشمول مرور زمان نخواهد شد.
باید به این نکته مهم اشاره کنیم که مرور زمان در بعضی از جرائم وجود ندارد به عنوان مثال در جرائم اقتصادی و جرائمی که موضوع قانون مبارزه با مواد مخدر هستند و جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی همچنین جرائمی که مستوجب قصاص و دیه هستند به علاوه جرائم منصوص شرعی.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مرور زمان، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آمادهاند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون مرور زمان پاسخ دهند.
برای دریافت مشاوره حقوقی می توانید با متخصصین و وکلای با تجربه وکیل دات کام با شماره 02166419012 تماس بگیرید یا می توانید مقالات مجله حقوقی وکیل دات کام را مطالعه نمایید.
منبع: مرور زمان کیفری